Arbeidsrecht wijzigt ingrijpend
Vanaf 1 juli 2015 gaat een nieuw arbeidsrecht gelden (Wet Werk en Zekerheid, WWZ). Enkele maatregelen gaan al vanaf 1 januari 2015 in. Hieronder staan de belangrijkste wijzigingen op een rij met de data waarop deze in werking treden.
Per 1 januari 2015
• Werknemers met een arbeidsovereenkomst van zes maanden of langer moeten uiterlijk een maand van tevoren schriftelijk door de werkgever op de hoogte worden gebracht of de arbeidsovereenkomst wordt verlengd en zo ja, onder welke voorwaarden (aanzegplicht). Bij verzuim (geen aanzegging) is een boete verschuldigd aan de werknemer ter hoogte van een maandsalaris. Bij een te late aanzegging is de boete naar rato verschuldigd.
• Er mag geen concurrentiebeding worden overeengekomen in een arbeidsovereenkomst voor bepaalde tijd, tenzij sprake is van een vooraf beschreven zwaarwichtig belang van de werkgever.
• In een arbeidsovereenkomst voor bepaalde tijd met een duur tot maximaal zes maanden mag geen proeftijd worden overeengekomen.
• De regels voor loondoorbetaling bij oproepcontracten worden strenger. In de cao kan alleen nog een uitsluiting (langer dan zes maanden) van loondoorbetaling worden afgesproken voor functies waarvan de werkzaamheden incidenteel zijn en geen vaste omvang hebben, zoals bijvoorbeeld piekwerkzaamheden. De functies waarvoor dit geldt, moeten expliciet genoemd zijn in de cao.
Per 1 juli 2015
• De ketenbepaling wordt verkort. Er mogen slechts drie arbeidsovereenkomsten voor bepaalde tijd worden aangeboden gedurende een periode van twee jaar. Pas na een tussenperiode van zes maanden wordt de keten doorbroken en mag opnieuw een reeks arbeidsovereenkomsten voor bepaalde tijd worden gesloten (3 x 2 x 6). Bij cao kan worden afgeweken van het aantal te sluiten contracten en van de maximale periode. Van de tussenpoos van zes maanden kan bij cao niet worden afgeweken.
• Er gaat een wettelijke bedenktermijn gelden voor werknemers die instemmen met een opzegging of een beëindigingsovereenkomst. Binnen veertien dagen nadat een dergelijke instemming schriftelijk is vastgelegd, kan een werknemer zonder opgaaf van redenen zijn instemming herroepen. De werkgever moet de werknemer schriftelijk wijzen op het recht op deze herroeping. Doet de werkgever dit niet, dan wordt de bedenktermijn verlengd naar drie weken. De werknemer kan een keer per zes maanden gebruik maken van het herroepingsrecht.
• Werkgevers moeten aan werknemers, die na een dienstverband van twee jaar of langer (ook bij bepaalde tijd) uit dienst gaan, een transitievergoeding betalen. De transitievergoeding bedraagt 1/3 maandsalaris voor de eerste tien jaar dienstverband en 1/2 maandsalaris vanaf tien jaar dienstverband.
• Er komen twee vaste ontslagroutes die afhankelijk zijn van de reden van het ontslag: UWV en kantonrechter. In beide gevallen is hoger beroep mogelijk (nieuw).
• In geval van ontslagen vanwege bedrijfseconomische redenen en langdurig arbeidsongeschikte werknemers (twee jaar) moet een werkgever zich wenden tot het UWV. NB: Cao-partijen kunnen afspraken maken over een ontslagprocedure via een onafhankelijke commissie die in plaats van het UWV oordeelt over een ontslag wegens bedrijfseconomische redenen. Ook kan daarmee de wettelijke ontslagvolgorde worden gewijzigd.
• In geval van ontslag vanwege in de persoon van de werknemer liggen de redenen (disfunctioneren na verbetertraject, verwijtbaar handelen, verstoorde arbeidsverhouding, gewetensbezwaren, verstoorde arbeidsrelatie of zeer bijzondere andere omstandigheden), kan een ontbindingsverzoek bij de kantonrechter worden ingediend. Bijzonder (nieuw) is dat er een wettelijke ontslaggrond moet zijn, is die er niet dan volgt er geen ontslag.
• Er komt een wettelijk scholingsrecht voor werknemers. Dit houdt in dat een werknemer in staat moet worden gesteld om scholing te volgen die noodzakelijk is voor het uitoefenen van zijn functie. Een werkgever heeft ook een scholingsplicht als de functie van een medewerker komt te vervallen of als hij zijn eigen functie niet langer kan vervullen.
Per 1 januari 2016
• De maximale duur van de WW wordt geleidelijk verkort van 38 naar 24 maanden.
Peter Keuchenius
p.keuchenius@schenkeveldadvocaten.nl